Trong nền văn hóa phong phú của Việt Nam, “lễ lại mặt” không chỉ là một nghi thức truyền thống mà còn là biểu tượng của sự tôn trọng và gắn kết gia đình. Bài viết này sẽ khám phá ý nghĩa sâu sắc và vai trò không thể thiếu của lễ lại mặt trong hành trình kết duyên của các cặp đôi, đồng thời phản ánh những thay đổi linh hoạt theo xu hướng hiện đại mà vẫn giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Cùng tìm hiểu ngay nhé!
Lễ lại mặt là gì? Ý nghĩa của lễ lại mặt
Lễ lại mặt, còn được gọi là lễ nhị hỷ, lễ tứ hỷ hay lễ hồi dâu, là một nghi thức truyền thống trong hôn nhân Việt Nam diễn ra sau lễ cưới chính thức. Đây là dịp để cô dâu chú rể, sau khi đã chính thức về chung một nhà, cùng nhau về thăm gia đình nhà gái để bày tỏ lòng biết ơn, hiếu thảo và gắn kết tình cảm với hai bên gia đình. Vậy lễ lại mặt có ý nghĩa gì?
Lễ lại mặt là một phong tục truyền thống mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp. Lễ này thể hiện lòng biết ơn, hiếu thảo, và mong muốn gắn kết tình cảm giữa hai bên gia đình. Cụ thể:
> Thể hiện lòng biết ơn: Lễ lại mặt thể hiện lòng biết ơn của cô dâu chú rể đối với công lao sinh thành và dưỡng dục của cha mẹ vợ. Đây là dịp để họ bày tỏ sự trân trọng đối với những gì gia đình nhà gái đã dành cho họ, đặc biệt là trong việc nuôi dạy cô dâu nên người.
> Lòng hiếu thảo: Lễ lại mặt cũng thể hiện lòng hiếu thảo của cô dâu với cha mẹ đẻ. Sau khi về nhà chồng, đây là lần đầu tiên cô dâu chính thức trở về thăm nhà với vai trò mới, là con dâu của một gia đình khác. Lễ này thể hiện sự quan tâm, chăm sóc và mong muốn được báo hiếu cha mẹ của cô dâu.
> Gắn kết tình cảm: Lễ lại mặt là cơ hội để hai bên gia đình gắn kết tình cảm thêm bền chặt. Sau đám cưới, hai vợ chồng chính thức trở thành một gia đình, lễ lại mặt giúp họ có thêm thời gian để hiểu biết và yêu thương nhau hơn. Đồng thời, đây cũng là dịp để hai bên gia đình gặp gỡ, trò chuyện và tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp.
Cưới xong bao lâu thì lại mặt?
Lễ lại mặt thường diễn ra trong vòng 3 – 5 ngày sau ngày cưới. Tuy nhiên, thời điểm cụ thể còn phụ thuộc vào một số yếu tố như:
- Khoảng cách địa lý giữa hai nhà: Nếu hai nhà ở gần nhau, lễ lại mặt có thể diễn ra ngay sau ngày cưới. Nếu hai nhà ở xa nhau, lễ lại mặt có thể được dời lại để thuận tiện cho việc di chuyển của cô dâu, chú rể và gia đình.
- Phong tục tập quán của từng vùng miền: Ở một số nơi, lễ lại mặt được tổ chức vào ngày Nhị Hỷ (ngày thứ 2 sau ngày cưới) hoặc Tứ Hỷ (ngày thứ 4 sau ngày cưới).
- Sự đồng thuận của hai bên gia đình: Việc lựa chọn ngày lại mặt cần được hai bên gia đình cùng bàn bạc và thống nhất.
Đối với các cặp đôi bận rộn với công việc, việc thực hiện lễ lại mặt có thể được linh hoạt điều chỉnh. Sau khi trao đổi và thống nhất với gia đình nhà vợ, lễ lại mặt có thể được dời sang những dịp nghỉ lễ hoặc Tết trong cùng năm. Việc này vừa đảm bảo sự chu toàn trong lễ nghi, vừa phù hợp với lịch trình bận rộn của các cặp vợ chồng trẻ.
Thành phần tham gia lễ lại mặt nhà gái
Lễ lại mặt gồm những ai? Lễ lại mặt là dịp để cô dâu chú rể về thăm nhà gái sau lễ cưới, thể hiện lòng biết ơn và hiếu thảo với cha mẹ vợ. Do vậy, thành phần lễ lại mặt thường bao gồm:
- Cô dâu và chú rể: Đây là nhân vật chính của buổi lễ.
- Cha mẹ nhà gái: Đây là những người trực tiếp nuôi dưỡng và giáo dục cô dâu, do vậy sự hiện diện của họ là vô cùng quan trọng.
- Anh chị em ruột của cô dâu: Họ là những người thân thiết với cô dâu và cũng là những người chứng kiến quá trình trưởng thành của cô.
Tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền mà có thể có thêm các thành viên khác tham gia như:
- Ông bà nội ngoại của cô dâu: Là người có vai trò quan trọng trong gia đình, nên cũng có thể tham gia để chúc phúc cho đôi uyên ương.
- Dì, dượng, chú, bác của cô dâu: Cũng có thể tham gia để chung vui cùng gia đình.
- Bạn bè thân thiết của cô dâu và chú rể: Cũng có thể được mời tham dự để chia sẻ niềm vui cùng đôi uyên ương.
Ngoài ra, tùy vào điều kiện và phong tục tập quán của từng địa phương mà có thể có thêm những thành viên khác tham gia lễ lại mặt. Tuy nhiên, về cơ bản, những thành viên được liệt kê ở trên là những người không thể thiếu trong buổi lễ này.
Cần chuẩn bị gì cho lại mặt sau cưới?
Bên cạnh việc hiểu được lễ lại mặt/lễ nhị hỷ/lễ tứ hỷ là gì thì công việc chuẩn bị cho nghi lễ này cũng được rất nhiều người quan tâm.
Lễ lại mặt không đòi hỏi sự chuẩn bị phức tạp, chỉ cần cô dâu chú rể cùng gia đình thực hiện một số công việc đơn giản như chuẩn bị lễ vật, ăn mặc chỉnh tề và sắp xếp bữa cơm mừng là đủ. Sau đây hãy cùng tìm hiểu xem lễ lại mặt sau cưới gồm những gì nhé!
Lễ vật trong lễ lại mặt
Lễ vật trong lễ lại mặt là những món quà mà nhà trai chuẩn bị cho cặp đôi mới cưới mang về nhà gái để bày tỏ lòng thành kính, biết ơn và cầu mong tổ tiên phù hộ cho cuộc sống hôn nhân viên mãn. Lễ vật không chỉ mang ý nghĩa về mặt tinh thần mà còn thể hiện sự trân trọng của nhà trai đối với nhà gái.
Theo truyền thống, quà lại mặt nhà gái thường bao gồm những món đồ như:
- Trầu cau
- Trà rượu
- Xôi
- Gà
- Heo quay
Tuy nhiên, ngày nay, do cuộc sống hiện đại và bận rộn, lễ vật trong lễ lại mặt đã được giản lược bớt. Thay vì những món đồ cồng kềnh, nhà trai có thể chuẩn bị những món quà nhỏ gọn, tinh tế như:
- Giỏ trái cây
- Bánh kẹo
- Chai rượu
- Phong bì nhỏ (nếu có điều kiện)
Dù được giản lược, nhưng ý nghĩa của lễ vật trong lễ lại mặt vẫn được giữ nguyên. Quan trọng hơn cả là sự thành kính, biết ơn và mong muốn được gắn kết hai bên gia đình.
Vậy lễ lại mặt nhà gái mua gì? Về phần nhà gái, sau nghi lễ gia tiên, gia đình nhà gái sẽ chuẩn bị một bữa cơm ấm áp dành cho con gái và con rể. Bữa cơm này mang tính chất thân mật, chỉ gồm những thành viên trong gia đình, không cần thiết phải mời thêm họ hàng hay bạn bè. Nếu thời gian cho phép, sau khi thắp hương tưởng nhớ tổ tiên và dùng bữa cùng gia đình, cặp đôi mới cưới có thể đến thăm hỏi họ hàng và những người thân thiết khác.
Trang phục những người tham gia
Vì lễ lại mặt chỉ diễn ra trong không gian ấm cúng với những người thân trong gia đình, nên cô dâu chú rể không cần quá cầu kỳ trong việc lựa chọn trang phục. Thay vào đó, hãy ưu tiên những bộ quần áo thường ngày nhưng vẫn đảm bảo sự chỉn chu, lịch sự.
Sự thoải mái là yếu tố quan trọng bởi trong ngày này, hai bạn sẽ di chuyển và tham gia vào nhiều hoạt động tại nhà bố mẹ vợ. Hãy lựa chọn trang phục giúp bạn dễ dàng vận động, hỗ trợ bố mẹ và mọi người chuẩn bị mâm cơm.
Chú rể cũng nên thể hiện sự xông xáo, nhiệt tình giúp đỡ mọi người trong việc dọn dẹp, nấu nướng. Đây là cơ hội tuyệt vời để chú rể hiểu hơn và tạo mối quan hệ thân thiết với gia đình nhà vợ.
Bài phát biểu lễ lại mặt
Lễ lại mặt nhà gái gồm những gì? Có cần phát biểu không hay nói gì trong lễ lại mặt đều là những băn khoăn của nhiều cặp đôi mới cưới, vì tính chất của lễ lại mặt nên không cần thiết phải tổ chức các nghi thức trang trọng hay phát biểu dài dòng. Thay vào đó, đây là thời gian để cặp vợ chồng mới thể hiện lòng hiếu kính với cha mẹ vợ, cùng nhau chuẩn bị mâm cơm và trò chuyện vui vẻ, gắn kết tình cảm gia đình.
Tuy nhiên, nếu cô dâu chú rể muốn có một vài lời chia sẻ trong buổi lễ, việc chuẩn bị trước sẽ giúp thể hiện sự chu đáo và trân trọng đối với gia đình nhà gái. Một vài lời cảm ơn chân thành, lời chúc sức khỏe đến cha mẹ và mong muốn gắn kết hai bên gia đình sẽ tạo nên bầu không khí ấm áp và xúc động.
Dù có hay không có lời phát biểu, điều quan trọng nhất trong lễ lại mặt vẫn là sự gắn kết và yêu thương giữa các thành viên trong gia đình. Buổi lễ là cơ hội để cô dâu chú rể hòa nhập với gia đình nhà chồng, tạo dựng nền tảng cho một mối quan hệ bền chặt và hạnh phúc trong tương lai
Thủ tục lại mặt nhà gái sau đám cưới
Sau khi đám cưới diễn ra, thường vào ngày hôm sau hoặc một vài ngày sau tùy theo phong tục từng vùng, cô dâu và chú rể sẽ cùng nhau trở lại nhà gái để thực hiện nghi thức “lại mặt”. Vậy thủ tục lễ lại mặt gồm những gì?
Trước khi đến nhà gái, nhà trai sẽ chuẩn bị lễ vật để thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với gia đình nhà vợ. Lễ vật cần được chuẩn bị chu đáo thể hiện sự trân trọng của nhà trai đối với nhà gái và mong muốn xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa hai bên.
Khi tới nơi, chú rể và cô dâu sẽ cùng vào nhà và chào hỏi các thành viên trong gia đình cô dâu. Tiếp theo, cả hai sẽ cùng nhau làm lễ cúng tổ tiên để thông báo với ông bà về việc họ đã nên vợ nên chồng.
Thủ tục lại mặt sau đám cưới kết thúc bằng bữa cơm thân mật giữa hai gia đình. Đây là dịp để mọi người quây quần bên nhau, cùng nhau trò chuyện và chúc phúc cho hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ.
Có bắt buộc thực hiện lễ lại mặt không?
Nhiều người băn khoăn liệu lễ lại mặt có bắt buộc hay không. Câu trả lời là không. Việc thực hiện lễ lại mặt phụ thuộc vào quy định của từng vùng miền và mong muốn của hai bên gia đình.
Tại một số địa phương, lễ lại mặt được xem là nghi thức quan trọng, không thể thiếu trong hôn nhân. Lễ được tổ chức trang trọng với đầy đủ lễ vật, thể hiện sự tôn kính đối với gia đình nhà gái.
Tuy nhiên, ở nhiều nơi khác, lễ lại mặt được thực hiện đơn giản hơn, chỉ là bữa cơm thân mật giữa hai bên gia đình. Có gia đình lại bỏ qua nghi thức này do điều kiện thời gian hoặc hoàn cảnh khác nhau.
Nếu bạn không thể tổ chức lễ lại mặt thì có thể thay thế bằng cách:
- Về thăm bố mẹ vợ vào những dịp lễ Tết hoặc khi có thời gian.
- Gọi điện thoại hỏi thăm sức khỏe bố mẹ vợ thường xuyên.
- Gửi quà biếu cho bố mẹ vợ vào những dịp đặc biệt.
Dù có thực hiện lễ lại mặt hay không, điều quan trọng nhất là hai bên gia đình có mối quan hệ tốt đẹp, vun vén cho hạnh phúc của đôi vợ chồng trẻ.
Một số điều cần lưu ý về lễ lại mặt
Sau ngày vui trọng đại, lễ lại mặt là dịp để cặp đôi mới cưới chính thức về ra mắt gia đình nhà vợ với tư cách là vợ chồng, đồng thời thắt chặt thêm tình cảm giữa hai bên. Tuy nhiên, để buổi lễ diễn ra suôn sẻ và trọn vẹn, cô dâu chú rể cần lưu ý một số điều sau:
- Không về một mình
Đây là nguyên tắc quan trọng nhất trong lễ lại mặt. Việc cả hai vợ chồng cùng về thăm gia đình nhà gái thể hiện sự trân trọng, đồng thời cũng là lời hứa sẽ cùng nhau vun vén cho tổ ấm mới
- Không về lúc chiều muộn
Theo quan niệm truyền thống, thời điểm tốt nhất để tổ chức lễ lại mặt là vào buổi sáng. Việc về nhà gái sớm thể hiện sự chu đáo, lễ phép của cô dâu chú rể, đồng thời cũng giúp họ có nhiều thời gian trò chuyện và quây quần bên gia đình vợ.
- Không nên về tay không
Để thể hiện lòng biết ơn và sự trân trọng đối với gia đình nhà gái, cô dâu chú rể nên chuẩn bị một số quà nhỏ. Quà không cần quá đắt tiền, quan trọng là thể hiện được tấm lòng của người tặng. Một số gợi ý cho quà lễ lại mặt bao gồm: bánh kẹo, trái cây, hoa tươi, hoặc các loại thực phẩm bổ dưỡng.
Ngoài những điều trên, cô dâu chú rể cũng cần lưu ý đến trang phục lịch sự, gọn gàng, cử chỉ lễ phép, và lời nói ân cần khi trò chuyện với gia đình nhà gái. Lễ lại mặt là một dịp quan trọng để tạo ấn tượng tốt đẹp với gia đình vợ, do đó, việc chuẩn bị kỹ lưỡng và chu đáo sẽ giúp buổi lễ diễn ra thành công và ý nghĩa.
[FAQ] Giải đáp các câu hỏi thường gặp
Bên cạnh lại mặt nhà gái như thế nào thì dưới đây là những giải đáp cho các câu hỏi thường gặp về lễ lại mặt.
Lễ lại mặt còn gọi là gì?
Lễ lại mặt còn được gọi bằng nhiều tên khác nhau, tùy theo từng vùng miền và phong tục tập quán của mỗi nơi. Một số tên gọi phổ biến bao gồm:
- Lễ Nhị Hỷ: Xưa kia, lễ lại mặt được thực hiện ngay sau ngày cưới sẽ được gọi là Nhị Hỷ.
- Lễ Tứ Hỷ: Còn nếu tổ chức sau 3 ngày hôn lễ, nghi lễ này sẽ mang tên Tứ Hỷ.
- Lễ Hồi Dâu: Tên gọi này đơn giản thể hiện việc cô dâu trở về thăm nhà sau khi đã chính thức về nhà chồng.
- Lễ Phản Bái: Tên gọi này được sử dụng ở một số vùng miền, với ý nghĩa thể hiện sự tôn kính của nhà trai đối với nhà gái.
Dù được gọi bằng tên nào đi nữa, lễ lại mặt đều mang một ý nghĩa chung là thể hiện lòng biết ơn, sự trân trọng của nhà trai đối với nhà gái. Đây cũng là dịp để hai gia đình gắn kết hơn, tạo dựng mối quan hệ thông gia tốt đẹp.
Lễ lại mặt khác gì so với lễ phản bái?
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hai nghi lễ là lễ lại mặt miền Bắc và lễ phản bái trong đám cưới miền Tây. Tuy có điểm tương đồng về việc cô dâu chú rể về thăm hỏi gia đình nhà gái, hai nghi lễ này lại có sự khác biệt rõ rệt về mục đích và số người tham gia. Cụ thể:
Số người tham gia
- Lễ lại mặt: Chỉ có cặp vợ chồng mới cưới về thăm hỏi nhà vợ.
- Lễ phản bái: Có sự tham gia của cả bố mẹ chú rể cùng cặp đôi mới cưới.
Mục đích
- Lễ lại mặt: Mang ý nghĩa cảm ơn gia đình nhà gái đã nuôi dưỡng và dạy dỗ cô dâu.
- Lễ phản bái: Thể hiện sự gắn kết tình thông gia, đồng thời hai bên gia đình cùng bàn bạc về tương lai của cặp đôi trẻ.
Lễ lại mặt và lễ phản bái đều là những nghi lễ truyền thống mang ý nghĩa quan trọng trong đám cưới. Tuy có sự khác biệt về số người tham gia và mục đích, nhưng cả hai đều thể hiện lòng biết ơn đối với gia đình nhà gái và mong muốn cho một cuộc sống hôn nhân hạnh phúc của cặp đôi mới cưới.
Ăn lại mặt nhà trai hay nhà gái?
Lễ lại mặt là một phong tục truyền thống trong hôn lễ Việt Nam, thể hiện lòng biết ơn của nhà trai đối với gia đình nhà gái đã sinh thành và dưỡng dục cô dâu. Tuy nhiên vẫn có một số người thắc mắc tổ chức lễ lại mặt nhà trai hay tại nhà gái?
Theo tìm hiểu của chúng tôi, thông thường, lễ lại mặt sẽ được tổ chức tại nhà gái. Sau khi đám cưới diễn ra, nhà trai sẽ chọn một ngày đẹp để cùng cô dâu chú rể về thăm nhà gái. Trong ngày này, chú rể sẽ mang lễ vật đến để thắp hương gia tiên và bày tỏ lòng biết ơn đối với cha mẹ vợ.
Lễ lại mặt sau 3 ngày cưới tính từ ngày nào?
Lễ lại mặt được tổ chức sau 3 ngày, tính từ ngày đón dâu. Tuy nhiên, tùy theo phong tục tập quán của từng vùng miền và điều kiện của mỗi gia đình mà thời điểm tổ chức lễ lại mặt có thể linh hoạt thay đổi.
Cách tính ngày lễ lại mặt:
- Ngày 1: Là ngày tổ chức lễ rước dâu.
- Ngày 2: Là ngày lễ gia tiên và tiệc cưới tại nhà trai.
- Ngày 3: Là ngày tổ chức lễ lại mặt.
Nếu hai gia đình ở gần nhau, lễ lại mặt thường được tổ chức vào ngày thứ 3 sau lễ đón dâu. Ngược lại, nếu hai gia đình ở xa nhau, lễ lại mặt có thể được dời lại muộn hơn, ví dụ như vào ngày thứ 5 hoặc thứ 7 sau lễ đón dâu.
Lễ lại mặt ở miền Nam có giống miền Bắc không?
Ở miền Bắc, lễ lại mặt thường được tổ chức khoảng 3-4 ngày sau đám cưới. Nhà trai sẽ chuẩn bị các lễ vật như trầu cau, rượu, xôi, thịt gà để thắp hương trên bàn thờ gia tiên nhà gái. Tuy nhiên, ngày nay, nhiều gia đình đã đơn giản hóa nghi thức này, và chú rể chỉ cần chuẩn bị một số quà nhỏ như hoa quả, bánh kẹo.
Về lễ lại mặt ở Nam, thông tin cụ thể về nghi lễ này hiện chưa được đề cập đến nhiều và cụ thể theo những nguồn tin tham khảo của chúng tôi. Tuy nhiên, có thể hiểu rằng, giống như ở miền Bắc, lễ lại mặt ở miền Nam cũng là dịp để cô dâu chú rể thăm hỏi và cảm ơn gia đình nhà gái. Các chi tiết cụ thể có thể khác biệt tùy thuộc vào từng gia đình và sự pha trộn của các yếu tố văn hóa địa phương.
Mẫu văn khấn lễ lại mặt
Dưới đây là mẫu văn khấn lễ lại mặt bạn có thể tham khảo khi thực hiện nghi lễ gia tiên tại nhà gái:
“Kính lạy:
Hoàng Thiên Hậu Thổ, Chư vị Tôn thần.
Ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn Thần.
Tổ tiên họ …., chư vị Hương linh.
Con (cháu) là: … (họ tên)
Hôm nay là ngày … tháng … năm …, con (cháu) cùng với … (tên vợ/chồng) thành kính sắm sửa lễ vật, dâng lên trước án gia tiên để làm lễ lại mặt.
Con (cháu) xin tấu trình:
Nhờ ơn tổ tiên che chở, mồ yên mả đẹp, con (cháu) được sinh ra và lớn lên trong gia đình … (nêu tình trạng gia đình). Nay con (cháu) đã nên duyên vợ chồng với … (tên vợ/chồng), con (cháu) của gia đình … (nêu tình trạng gia đình vợ/chồng).
Lễ gia tiên đã được tổ chức long trọng vào ngày … tháng … năm …
Hôm nay, con (cháu) cùng vợ/chồng về thăm gia đình để tỏ lòng biết ơn, hiếu thảo với cha mẹ, đồng thời xin phép tổ tiên cho hai vợ chồng được chung sống hạnh phúc, thuận hòa, cùng nhau xây dựng gia đình ấm no, phát tài phát lộc.
Con (cháu) xin kính mong:
Tổ tiên phù hộ độ trì cho hai vợ chồng con (cháu) luôn được mạnh khỏe, bình an, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.
Cha mẹ hai bên luôn được dồi dào sức khỏe, sống vui vẻ, hạnh phúc bên con cháu.
Gia đình con (cháu) luôn được êm ấm, sung túc, an khang thịnh vượng.
Con (cháu) xin lạy tạ!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!”
Lưu ý
- Đoạn văn khấn này chỉ là mẫu tham khảo, bạn có thể chỉnh sửa cho phù hợp với hoàn cảnh của mình.
- Khi làm lễ, bạn cần ăn mặc chỉnh tề, thái độ thành kính, lễ phép.
- Sau khi đọc văn khấn, bạn cần vái lạy tổ tiên 3 lần.
Lễ lại mặt là một nghi thức mang đậm bản sắc văn hóa Việt Nam, thể hiện lòng hiếu thảo, sự trân trọng và mong muốn gắn kết tình cảm giữa hai bên gia đình. Tuy ngày nay, nhiều nghi lễ truyền thống dần mai một, nhưng lễ lại mặt vẫn giữ nguyên giá trị và ý nghĩa quan trọng trong đời sống tâm linh của người Việt. Giữ gìn lễ lại mặt là cách để bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống, đồng thời cũng là cách để giáo dục thế hệ trẻ về lòng hiếu thảo, sự biết ơn và tinh thần trách nhiệm trong cuộc sống hôn nhân.
Lễ lại mặt không chỉ là một nghi thức đơn thuần, mà còn là lời chúc cho cuộc sống hôn nhân của đôi uyên ương luôn hạnh phúc, viên mãn và tràn đầy yêu thương.
Cảm ơn bạn đã đọc bài viết này, hẹn gặp lại trong những tin tức khác của Maromni Wedding nhé!
Loan Nguyễn
(Tổng hợp)